Wychowanie Fizyczne
"Ruch kształtuje ciało, sport hartuje ducha. Wytrzymałość, siła, gibkość. Trener motywuje, uczeń się rozwija. Zdrowie przez ruch i równowagę."
Wychowanie zdrowotne jest integralną częścią kształcenia i wychowania, mającą na celu promocję zdrowia oraz kształtowanie prozdrowotnych postaw wśród dzieci i młodzieży.
Główne założenia wychowania zdrowotnego wg MEN:
- Holistyczne podejście do zdrowia – uwzględnia fizyczne, psychiczne, społeczne i emocjonalne aspekty zdrowia.
- Edukacja prozdrowotna – przekazywanie wiedzy na temat zdrowego stylu życia, prawidłowego odżywiania, aktywności fizycznej, higieny i zapobiegania chorobom.
- Kształtowanie postaw i umiejętności – rozwijanie kompetencji takich jak:
- świadomość wpływu stylu życia na zdrowie,
- umiejętność dokonywania zdrowych wyborów,
- radzenie sobie ze stresem,
- przeciwdziałanie uzależnieniom.
- Współpraca szkoły z rodziną i środowiskiem lokalnym – zaangażowanie rodziców i instytucji w promocję zdrowia.
- Bezpieczeństwo i profilaktyka – przeciwdziałanie przemocy, uświadamianie zagrożeń (np. cyberprzemoc, substancje psychoaktywne).
- Dostosowanie do wieku i potrzeb uczniów – treści realizowane są na różnych etapach edukacyjnych w ramach przedmiotów (np. przyroda, biologia, wychowanie fizyczne) oraz programów profilaktycznych.
PODSTAWOWE ZASADY PIERWSZEJ POMOCY
1. Zabezpieczenie miejsca zdarzenia (zasada bezpieczeństwa)
- Zatrzymaj się, rozejrzyj się, oceń zagrożenie – nie podchodź, jeśli Twoje życie lub zdrowie byłoby narażone.
- Zabezpiecz miejsce wypadku (np. ustaw trójkąt ostrzegawczy, włącz światła awaryjne, odsuń się od zagrożenia).
2. Ocena stanu poszkodowanego
- Podejdź bezpiecznie, nawiąż kontakt słowny: „Halo! Czy mnie słyszysz?”
- Brak reakcji? Przejdź do oceny oddechu.
3. Wezwanie pomocy
- Zadzwoń pod 112 lub 999 – przedstaw się, powiedz co się stało, ile osób jest poszkodowanych, gdzie jesteś.
- Nie rozłączaj się pierwszy!
RESUSCYTACJA KRĄŻENIOWO-ODDECHOWA (RKO)
1. Sprawdzenie przytomności i oddechu
- Potrząśnij delikatnie za ramiona, zapytaj: „Czy wszystko w porządku?”
- Jeśli brak reakcji – udrożnij drogi oddechowe (odchylenie głowy i uniesienie żuchwy).
- Przez 10 sekund obserwuj, czy poszkodowany oddycha prawidłowo.
- Brak oddechu lub oddech agonalny = zatrzymanie krążenia
2. Wzywamy pomoc i rozpoczynamy RKO
- Zadzwoń pod 112 (jeśli nie zrobiłeś tego wcześniej).
- Poproś kogoś o przyniesienie AED (automatyczny defibrylator zewnętrzny), jeśli jest dostępny.
3. Uciskanie klatki piersiowej
- Ułóż dłonie na środku klatki piersiowej (na mostku), ramiona wyprostowane.
- 30 uciśnięć: głębokość 5–6 cm, tempo 100–120/min.
4. Oddechy ratownicze (jeśli potrafisz)
- 2 oddechy metodą usta–usta (po 30 uciśnięciach).
- Jeśli nie potrafisz lub nie chcesz wykonywać oddechów – kontynuuj tylko uciski.
5. Użycie AED
- Włącz urządzenie, postępuj zgodnie z jego poleceniami głosowymi.
- Jeśli AED zaleci defibrylację – odsuń się od poszkodowanego i wykonaj wyładowanie.
- Po defibrylacji: kontynuuj RKO (30:2) do przyjazdu zespołu ratownictwa lub powrotu oznak życia.
6. RKO u dzieci (1–8 lat) – różnice:
- Zaczynamy od 5 oddechów ratowniczych.
- Następnie 30:2 (jeśli jeden ratownik), 15:2 (jeśli dwóch).
- Uciskamy klatkę jedną ręką, na głębokość około ⅓ wysokości klatki piersiowej.